Το Φιλότιμο και το δίκαιο

Γράφει ο Γεώργιος Π. Σαβελώνας

Η οικονομική κρίση και τα δυσμενή αποτελέσματα που έχει στην καθημερινότητα μας, είναι εμφανή. Μια άλλη παράμετρος που θα πρέπει να εξετάσουμε διεξοδικότερα είναι οι επιπτώσεις της κρίσης στις συνειδήσεις μας, δηλαδή αν ήταν μια ευκαιρία να αναθεωρήσουμε ένα συγκεκριμένο τρόπο ζωής πλούσιο σε ανέσεις και να στραφούμε σε μια κοινωνία πλούσια σε ανθρώπινες αξίες.  

Κάθε κοινωνία διέπεται από αξίες, όπως ο σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα, η ελευθερία λόγου, η ανεξιθρησκία κ.α. Στην ελληνική κοινωνία όμως υπάρχει μια αξία που δεν μεταφράζεται σε άλλες γλώσσες και είναι η έννοια του φιλότιμου. Μια λέξη που το νόημα της συνδέεται στενά και άρρηκτα με την ιστορική ταυτότητα και...
την παράδοση αυτής της χώρας. Φιλότιμο σημαίνει ότι κάποιος αγαπά την τιμή και κατ’ επέκταση το δίκαιο. Αυτά τα αισθήματα του δικαίου και της τιμής μας μεταλαμπαδευτήκαν από το ένδοξο παρελθόν μας, ωστόσο,  τίθεται το ερώτημα αν τα διαχειριζόμαστε σωστά ή αν τα πνίγουμε βαθειά μέσα μας.

Ας δούμε την απάντηση στο παραπάνω ερώτημα σύμφωνα με τα γεγονότα των τελευταίων ετών. Άνθρωποι αυτοκτονούν λόγω οικονομικής ανέχειας, άλλοι σιτίζονται από τους κάδους απορριμμάτων, κάποιοι χάνουν τα σπίτια τους και άλλοι χάνουν τις δουλειές τους.

Το εθνικό σύστημα υγείας και η δημόσια παιδεία έχουν υποβαθμιστεί και αναμένεται να χειροτερεύσει η κατάσταση με την πολιτική που ακολουθείται σε όλα τα επίπεδα.  Οι περικοπές μισθών και συντάξεων από την μια και από την άλλη μια οριζόντια υπερφορολόγηση στους πάντες και τα πάντα. Μια πάγια μέθοδος είσπραξης χρημάτων που έχει οδηγήσει εκατομμύρια κόσμο να ζει ή καλύτερα να χρησιμοποιήσω την λέξη να επιβιώνει κάτω από το όριο της φτώχιας.

Επίσης, ας αναλύσουμε λίγο την τόσο πολυσυζητημένη λέξη διαπραγμάτευση. Εν πρώτοις, για να υπάρξει διαπραγμάτευση μεταξύ δυο πλευρών θα πρέπει να υπάρχει αμοιβαίο κόστος, δηλαδή να έχουν και οι δυο κάτι να χάσουν. Εφόσον ισχύει αυτό, τότε και οι δυο πλευρές υποχωρούν από τις αρχικές τους θέσεις και καταλήγουν σε μια συμφωνία. Πρακτικά όμως στην περίπτωση της Ελλάδας οι δανειστές μας δεν έχουν κάτι να χάσουν(κόστος) και το κόστος το επωμίζεται η ελληνική πλευρά. Άρα φαίνεται ξεκάθαρα ότι δεν μιλάμε για μια επί ίσοις όροις διαπραγμάτευση αλλά για μια  διαπραγμάτευση κατά την οποία μειονεκτούμε εμείς.

Αν απορήσουμε πως συνδέονται όσα ανέλυσα με την κοινωνία αξίων που προανέφερα, τότε σίγουρα αυτές οι αξίες ίσως είναι όνειρα που κοιμούνται βαθειά μέσα μας και αν ξυπνήσουμε δεν θα είμαστε σε θέση αρκετοί από εμάς να τις διαχειριστούμε επαρκώς.

Οπότε ας φροντίσουμε αυτές οι αξίες να μας κρατούν άγρυπνους φρουρούς, απέναντι στον οικονομικό πόλεμο που μας κήρυξαν και με πυξίδα αυτές τις αξίες μπορούμε να σκεφτούμε πως θέλουμε να είναι δομημένη η κοινωνία μας.